Dạy trẻ tự kỷ tại nhà là một phương pháp được các chuyên gia đánh giá cao trong quá trình can thiệp cho trẻ. Bởi đây là môi trường quen thuộc, cũng là nơi trẻ có nhiều cơ hội giao tiếp và tham gia các hoạt động sống cơ bản nhất. Hơn thế nữa, đây cũng là nơi thân thuộc trẻ đã được luyện tập và thực hành các kỹ năng nhiều nhất. Chính vì thế, việc cha mẹ hiểu và nắm vững các phương pháp, cũng như kỹ năng dạy trẻ tự kỷ tại nhà là điều vô cùng quan trọng. Bài viết dưới đây sẽ hỗ trợ thêm cho các cha mẹ một số phương pháp dạy trẻ tự kỷ tại nhà, các cha mẹ nắm bắt nhé.
Dạy trẻ tự kỷ giao tiếp bằng ánh mắt
Giao tiếp bằng ánh mắt là một hình thức giao tiếp phi ngôn ngữ, nhưng phần lớn trẻ tự kỷ thường tránh điều này. Bên cạnh đó, trẻ còn dễ bị phân tán bởi những yếu tố nhỏ nhặt dẫn đến việc mất tập trung trong quá trình giao tiếp. Vì thế, việc dạy trẻ tự kỷ giao tiếp bằng ánh mắt là điều vô cùng quan trọng. Sau đây là những cách đơn giản dạy trẻ tự kỷ giao tiếp bằng ánh mắt mà cha mẹ có thể tham khảo áp dụng ngay tại nhà.
Mặt đối mặt
Để giúp trẻ giao tiếp bằng mắt, bạn nên ngồi xuống và điều chỉnh lại tư thế ngồi sao cho mặt của bạn phải đối diện với tầm mắt của trẻ, để trẻ có thể nhìn thẳng vào mắt của bạn. Nếu trẻ cảm thấy khó chịu hoặc di chuyển ra xa, bạn nên thay đổi vị trí để trẻ luôn nhìn thấy bạn.
Sau đó, bạn hãy tạo ra hành động để thu hút sự chú ý của trẻ. Đồng thời điều chỉnh nét mặt để thể hiện sự mong chờ trẻ phản ứng lại.
Tạo điều bất ngờ
Đa phần các trẻ đều thích những điều bất ngờ xảy ra xung quanh. Nếu bạn thay đổi một thói quen hay cử chỉ, trẻ có thể chuyển sự chú ý sang bạn lâu hơn để tìm hiểu điều gì đang xảy ra. Điều này sẽ kích thích trẻ sử dụng ánh mắt để tìm kiếm lời giải đáp cho mình. Ví dụ: bạn có thể nói chuyện với trẻ bằng một giọng điệu khác lạ hoặc đưa một món quà đặc biệt cho trẻ. Đây là cách dạy trẻ tự kỷ khá hiệu quả mà bạn có thể áp dụng.
Nói hoặc làm theo sở thích của trẻ
Bạn có thể nói hoặc làm những điều liên quan đến sở thích của trẻ. Điều này sẽ tạo sự hứng thú cho trẻ. Như vậy, trẻ sẽ chú ý vào những việc mà bạn đang thực hiện.
Chậm nói là một trong những triệu chứng điển hình ở trẻ tự kỷ. Triệu chứng này ảnh hưởng rất nhiều đến sự phát triển trí tuệ và cảm xúc của trẻ. Do đó, việc dạy trẻ tự kỷ tập nói là điều vô cùng quan trọng. Dưới đây là một số mẹo dạy trẻ tự kỷ tập nói tại nhà.
Tập nói dựa trên sở thích
Trong quá trình chăm sóc, chắc chắn rằng bạn sẽ nắm bắt rõ về sở thích của con. Để áp dụng cách dạy trẻ tự kỷ tập nói dựa trên sở thích, thì việc đầu tiên bạn cần xác định đâu là điều mà trẻ thích nhất. Từ đó, dựa vào những điều mà trẻ thích nhất làm cảm hứng cho trẻ học nói.
Phương pháp học dựa trên sở thích đã được chứng minh là cách dạy hiệu quả nhất đối với tất cả các trẻ nói chung chứ không riêng trẻ tự kỷ. Khi áp dụng phương pháp này, bạn sẽ thu hút được sự chú ý của trẻ. Sau đó, bạn bắt đầu dạy trẻ tập nói những từ đơn có liên quan đến sở thích của trẻ. Ví dụ: Trẻ thích ô tô, bạn hãy cầm một chiếc ô tô để thu hút sự chú ý và bắt đầu dạy trẻ nói một cách rõ ràng các từ như: “ô”, “tô”, “ô tô”, “chiếc ô tô”, “chiếc ô tô màu đỏ”….
Tạo tình huống giao tiếp
Trong cuộc sống sinh hoạt hàng ngày, bạn có thể tạo ra rất nhiều tình huống để kích thích trẻ tập nói. Chẳng hạn, bạn đang ở trong căn phòng chứa rất nhiều đồ chơi, bạn có thể tạo ra một tình huống giao tiếp với trẻ bằng cách đưa ra những câu hỏi như: “Con có thích cái này không” hay “ Mẹ lấy món đồ chơi này cho con nhé!”. Sau khi bạn nói chuyện xong hãy đợi câu trả lời của trẻ rồi mới thực hiện hành động khác.
Mở rộng vốn từ
Khi dạy trẻ tự kỷ tập nói bạn nên kiên nhẫn, lặp đi lặp lại nhiều lần để trẻ có thể quan sát và bắt chước. Bên cạnh đó, để trẻ có đủ vốn từ vựng phục vụ cho quá trình giao tiếp, ngoài việc thường xuyên ôn lại bài cũ, bạn cũng nên thường xuyên dạy trẻ những từ mới. Trong quá trình dạy con bạn cần cố gắng động viên, khen thưởng cho con. Vì đây thực sự đã là cả một quá trình nỗ lực phi thường của con.
Vui chơi
Đối với trẻ, chơi là một điều thú vị để khám phá thế giới xung quanh mình. Do đó, bạn có thể thông qua các trò chơi để dạy trẻ học ngôn ngữ. Các trò chơi có sự tương tác qua lại sẽ tạo ra những cơ hội thú vị để bạn và trẻ giao tiếp với nhau. Đồng thời, đây cũng là cách để trẻ phát triển khả năng tương tác với xã hội.